Verwerking in ruimte en tijd
Je wacht
de nacht, 't witte licht is in je aan het dwalen
de nacht, die blanke vlam, naaktheid omringt de tijd
je voelt en wacht, stoeit met gedachten
een verdwaalde geest, een zoekende hand
en je wacht
ja, je wacht op een glimlach van ontwakend zonlicht
ja, je wacht op het einde van de nacht
je wacht
de stad is stom van lege geluiden
je hand dwaalt zoekend om 't kussen
de geest die jou begrijpt
is op drift geraakt in de tijd
de film staat stil, je wilt eruit
daken glimmend in de volle maan
de eik geeft nieuwe energie
de ridder gaat op weg, zonder harnas, zonder zwaard
naakt en zonder angst voor die tijd die hij nog moet dwalen
als ik in je ogen kijk
zie ik meer dan dat je zegt
veel meer
dan je mond vertellen kan
Acceptatie
Toen ik zestien jaar was, ben ik verloofd geweest met een Fransman die in Cannes woonde. Door omstandigheden is het toen na lange tijd uitgeraakt. Ik ben nu ruim tien jaar getrouwd en
heb twee kinderen. Nu droom ik, zolang ik me kan herinneren, altijd dezelfde droom. In die droom ben ik in Cannes. Alles is veranderd. Ik ben dan op zoek naar mijn ex-verloofde. Ik blijf zoeken en zoeken totdat ik na heel veel moeite de straat gevonden heb waar hij woont. Maar dan is hij weg. Ik vraag iedereen waar hij is, maar niemand kent hem of heeft van hem gehoord. Dan word ik heel verdrietig wakker. Altijd spelen mijn dromen zich af in Frankrijk. Als ik er ben,
heb ik het gevoel dat ik thuis ben, waarom weet ik niet. Nu is het rare dat de laatste twee weken mijn dromen ineens veranderd zijn. Het is weer in Cannes, maar dan weet ik op de een of andere manier dat Cannes in Rusland is. Ik raak in paniek, want ik kom er niet meer uit. En dan ineens, hoe weet ik ook niet, sta ik heel hoog als op een wolk rustig naar beneden te kijken en zie dan heel Zuid-Frankrijk liggen. Ik voel me ook ineens ontzettend rustig, gewoon heerlijk.
Van deze laatste droom ben ik erg geschrokken, want hij was zo verschrikkelijk echt. Ik had een hele tijd nodig toen ik wakker werd om te beseffen dat ik hier was en niet daar. Gaarne zou
ik willen weten wat deze nu al jaren terugkomende droom betekent, want ik heb namelijk ook eens een voorspellende droom gehad. Ik droomde toen dat ik in een zwarte kamer was waarin een
doodkist stond. Ik was bezig om de deksel eraf te halen om te kijken wie erin lag. Maar het lukte ondanks veel moeite niet. Toen ik wakker werd, ging de telefoon en kreeg ik te horen dat
mijn opa die nacht overleden was. Ik had totaal geen band met hem. (Elly C. uit D.H.)
Tussen de letters van je droom lees ik een heel ander verhaal. Ik lees het verhaal van sleur en soms verveling. Wat je je herinnert van toen is de meest romantische kant. En dat zijn je dromen. Omdat het overdag anders is geworden dan je verwacht en gehoopt had, wil je 's nachts terug naar je verliefdheid van toen. Maar ik denk dat op het moment dat je je goed kunt indenken hoe het zou zijn geworden met je Fransman die dromen wel over zouden gaan. Stel je voor dat je nu al tien jaar in Frankrijk zou wonen en daar in net zo'n sleur leefde als hier, geen vrienden, minder comfort en veel ruzie, want juist om dat laatste is het indertijd ook uitgeraakt. De irritatiegraad van jouw ex-verloofde was zeer laag. Dat weet je zeker nog wel. Nou, ik kan je verzekeren dat dat met de dag erger zou zijn geworden en dat je het waarschijnlijk helemaal geen tien jaar met hem uitgehouden had. Jouw dromen wijzen erop dat je in je huidige huwelijk een beetje gevaarlijk bezig bent. Het leven is geen sprookje. Het leven is de realiteit van elke dag met daarin af en toe een beetje een sprookje. En juist dat beetje sprookje, dat je samen met je man zou kunnen beleven, stuur je langzamerhand weg door iets te willen bezitten dat niet bestaat: eeuwige verliefdheid in een zorgeloze, rozige wereld. En dat is het gevaar dat er nu in jullie huwelijk zit. Je leeft al behoorlijk langs elkaar heen. Je moet je dromen, je verwachtingen en je hoop weer samen leren delen met je man en er met hem over praten. Zo moet je elkaar weer terugvinden en een stukje van zoals het tien jaar geleden begon. Dan is jouw nachtelijk wegvluchten naar een voor jouw gevoel nu mooiere tijd niet meer nodig. Los van de waarschuwing van je dromen, zoals ik heb aangegeven, kunnen dromen ook helderziende dromen zijn (dus twee in één). Het lijkt me zeer waarschijnlijk dat hij inderdaad daar niet meer woont waar je hem kende en dat hij misschien ook al wel eens naar Rusland is geweest. Maar ja, je hebt niets meer met zijn leven te maken, dus zou ik het maar loslaten.
De droom van je opa, zoals je hem droomde, is een helderziende of telepathische ervaring. Ik denk dat als je het verleden een beetje van je af kunt zetten en weer tevreden bent met het heden, er ook wel positievere voorspellende dromen kunnen komen over gewone fijne dingen die nog kunnen gebeuren.
Australië
In 1958 emigreerden wij met onze acht maanden oude baby naar Australië. Ik was in verwachting van de tweede. In 1963 werd de vijfde baby geboren, net als de anderen een gezond kind. We
konden ons goed redden, maar hadden niet veel tijd voor de kinderen. We bouwden ons eigen huis, ik maakte alle kleding die we nodig hadden zelf, ik verbouwde alle groente, bakte brood enz. Na tien jaar gingen we terug naar Nederland. Vijf jaar later kregen we een dochter waar iedereen gek op was en waar ik nu meer tijd voor had, omdat de anderen allemaal naar school gingen. Als ik haar 's ochtends in bad deed en dan lekker met haar speelde, dacht ik vaak met weemoed terug aan de keren dat ik mijn andere kleintjes vaak zo haastig moest wassen, voeden, enz. Toen kwamen de dromen. Nu, twaalf jaar later, komen ze nog steeds regelmatig terug. In die dromen heb ik altijd haast. De hele boel staat op zijn kop in huis, want we gaan bijna altijd verhuizen. Ik vind het nooit leuk, want het nieuwe huis is altijd kleiner, oud en muf. Ineens herinner ik me dan dat er nog visitie zou komen en dan weet ik niet waar ik moet beginnen op te ruimen. Het is een grote troep en niemand helpt me. Dan ook herinner ik me dat de baby boven ligt en al heel lang geen eten heeft gehad. Als ik er dan naar toe ga, ligt het heel mager met natte, koude kleertjes aan in bed. Ik voel me heel slecht en ben o, zo blij als ik weer wakker word. (Mw. G. uit D.H.)
Ja, zoals ik vaker zeg tegen mensen: denk maar goed na, dan weet je zelf het antwoord al. Maar blijkbaar weet jij het niet. Ik denk dat je na deze korte uitleg van mij zult zeggen: logisch eigenlijk. Ik denk dat de hele periode Australië in een soort sneltreinvaart aan je voorbij is gegaan. Je hebt er niet echt geleefd. Nu je terug bent in Nederland kun je weer echt genieten
van kleine dingen. Dat bewijst je droom wel waarin er visite zou komen. Dat geeft aan dat je eigenlijk graag rustig zou willen praten met hen en het gezellig wilt hebben. Maar er was geen tijd. Er was altijd maar haast en dan nog het gevoel van: ik moet alles alleen doen. Je nam dus geen tijd voor visite en dus ook niet voor ontspanning door met vrienden gezellig te keuvelen. Je voelde je als een opgejaagd dier dat alsmaar moest en moest en moest. Maar toch moest dit alles gebeuren om nu dubbelop te kunnen genieten van je dochtertje en zij zal het zeker harder nodig hebben dan de anderen. Anders was het niet zo gegaan als het gegaan is. Dus kijk nou maar niet terug en heb maar geen spijt, want je hebt er zelf voor gekozen en niemand anders. Je dromen helpen je erbij om deze periode te verwerken, want dat is de ware werking van je dromen: verwerking. Je zult zien dat, als je dromen eenmaal ophouden, de tijd komt voor een totaal nieuwe periode in je leven, waardoor je weer veel buitenshuis zult zijn en waar waarschijnlijk een studieperiode voor nodig is. De huidige periode zie ik als een rustperiode, als een schoonmaakbeurt die je nodig hebt. Je hebt teveel capaciteiten om thuis te blijven zitten. Daar
zal iedereen in je omgeving het met mij over eens zijn.
Bergafwaarts
Ik ben getrouwd geweest, ben sinds drie jaar prostituee en heb mijn ouders en mijn kind door dit beroep verloren. Ik wil graag een advies over een droom die mij niet loslaat. Ik droomde dat ik bij een graf stond van een jonge vrouw. Zij was de geliefde van M. met wie ik enige tijd geleden een verhouding heb gehad. Er lag een brief op dat graf. Ik had een jongen bij me die ik niet kende. In de brief stond een liedje over liefde dat M. voor haar gemaakt had. Ik las de woorden, maar het was een voor mij onbekende taal. Toen zei de jongen: 'Laten we maar gaan.'
Opeens hoorde ik een geluid uit een muur komen die op het graf stond en toen stond die vrouw achter mij. Ik schrok. Ze wilde me pakken, me vasthouden. Ik greep de jongen vast en we liepen
weg zo hard we konden. De vrouw kwam ons na, maar opeens bleef ze staan. Ik draaide me om en ze riep iets tegen mij. Ik weet niet wat. We liepen bergafwaarts tot ik de vrouw niet meer zag. (Mw. S . R. uit E.)
Om jou heen is het al jarenlang chaos. Je voelt je al vanaf je achtste, negende jaar als een geslagen hond, geestelijk in een hoek getrapt. Dit proces duurt al zo lang dat je je
eigenlijke ik en je eigen vrouwzijn vergeten bent. Vroeger als meisje had je je een totaal ander leven voorgesteld, een leven waarin men respect, liefde en vertrouwen zou hebben. Eigenlijk zou je een soort sprookjesprinses willen zijn. En het is erg genoeg dat dit door het leven, dat jou zo geteisterd heeft, wel totaal de grond is ingeboord. En dat is ook meteen het symbool van je droom. Het zit wel in de grond, dat is het graf waar je over droomt, maar het leeft nog steeds: je eigen echte ik. Die gerespecteerde vrouw die zo'n harmonieus leven wenst, leeft nog steeds. Zij kwam achter je aan om je te waarschuwen bij haar te blijven. Ze bedoelt daarmee bij jezelf te blijven, want je bent zelf degene die je achterna liep en je waarschuwde. Je bent zelf de vrouw uit jouw droom. Maar anderen wilden je laten geloven dat je het niet was.
Het bewijs dat het eigenlijk een hele positieve droom is, is dat graf op een berg en dat zij je eigenlijk waarschuwde geestelijk niet verder bergafwaarts te gaan. En bergafwaarts zul je ook niet blijven gaan, want zij zal jou net zo lang helpen tot je weer fier rechtop kunt lopen en tegen jezelf kunt zeggen: kijk eens, ik ben de echte Debbie die zich los heeft gemaakt van het verleden op weg naar een nieuwe toekomst en niet langer een kopie van haar.
Coma
Vorig jaar was ik op vakantie in N. Ik was toen dertien jaar. Daar ontmoette ik een jongen die H. heette. Ik werd verliefd hem en hij op mij. Toen de vakantie om was, heb ik erg gehuild. Nu is mijn vraag: kan iemand je in een droom waarschuwen? Vannnacht droomde ik namelijk dat hij op sterven lag. Toen wij bij hem kwamen, lag hij al in coma. Dat vond ik heel erg. Ik werd huilend wakker. Ik heb geen adres van hem, dus kan ik hem ook niet schrijven. Wat moet ik doen? (Astrid v. W. uit V.)
Nou, Astrid, jouw droom betekent echt niet dat die vriend ook werkelijk in coma lag. Toen je afscheid van hem genomen hebt, wist je in je onderbewustzijn dat H. minder verliefd op jou was dan jij op hem. Dat je droomde dat hij in coma lag, betekent dus eenvoudig dat hij niet voor jou bestemd is. En het is nu eenmaal zo dat, als je afscheid van iemand moet nemen en je weet dat je deze persoon waarschijnlijk niet meer terugziet, er iets in je sterft. Dus die coma hoort ook een beetje bij jou. Toch kan het heel gezond zijn, zo'n geestelijke coma. Het is net als een tijdje op een ziekbed liggen. Dan moet je ook rusten tot je genezen bent en als je weer beter bent, ben je misschien nog wel wat wankel op de benen en voel je je nog niet geheel gezond. De pijn is dan wel weg, al voel je het litteken nog. En dat gebeurt nu een beetje met jou. Ik kan je helaas niet de tip geven om een volgende keer niet weer zo ontzettend verliefd te worden, want dat kan niemand regelen, ook ik niet.
Dieren
Ik droom vaak dezelfde dromen. Ik droom dan dat ik verschrikkelijk bang ben voor dieren. Dan word ik achterna gezeten en probeer te rennen, maar ik kom niet vooruit. Opeens val ik, ben
dan meteen wakker en durf niet meer te gaan slapen. Maar ook in werkelijkheid ben ik ontzettend bang voor dieren. Verder droom ik heel vaak over mijn moeder die twee jaar geleden overleden is. In mijn droom leeft ze voort. Dikwijls droom ik ook dat ik nog thuis woon en dat ik vaak ruzie met mijn vader en zusters heb. Maar ook in werkelijkheid kan ik niet met mijn vader en sommige familieleden opschieten. We hebben vaak woorden of ruzie met elkaar. U begrijpt misschien nu dat ik een wanhopig iemand ben.
(W. de R. uit N.S.J.)
De dieren in jouw dromen hebben niets te maken met echte dieren, maar met mensen die soms elkaar ergere dingen aandoen dan dieren. Deze symbolen komen in dromen vaak voor. Zoek maar eens een boekje op met foto's van schilderijen van Jeroen Bosch. Deze schilder wist paranormaal ook al precies de mensen te plaatsen, zodat de karakters van mensen als dieren op zijn schilderijen tot uiting komen. Wij eten namelijk planten en dieren. Mensen die te veel vlees eten, hebben een uitstraling (die meestal niet tot daden, maar wel in gevoelens tot uiting komt) die agressiever is dan die van dieren. Dat is wat je ziet in je dromen. Van nature zijn we planteneters. Mijn ervaring is dan ook dat je bij vegetariërs vaak de rust van de planten voelt. In je dromen vertaal je dreigingen die er dagelijks in daden niet uitkomen en worden het nachtmerries, waarin dat wat men denkt en voelt tot uitdrukking komt. Begrijp me goed. Ik houd van mensen, maar soms moet je er toch wel wat voorzichtig mee omgaan, niet zoals je met dieren omgaat. Als je dieren van jongsaf aan goed behandelt, bijten ze niet tenzij ze ziek zijn of pijn hebben, maar bij mensen weet je nooit zeker of ze je gaan aaien of gaan bijten. Daar moet
je mee leren leven. Dat doe je zelf ook vaak bewust of onbewust jegens een ander. Het ligt er maar aan welke plek er bij jou aangeraakt wordt. Je zou eerder moeten zeggen wat je dwars zit, dan hoef je niet te bijten en leef je veel gezonder, zowel voor jezelf als voor de mensen om je heen. Wees blij dat je heden en verleden 's nachts verwerkt in je dromen. Dan hoef je daar normaal overdag in je leven geen last van te hebben. Hoe je verleden ook geweest is, het was niet anders. Blijf nooit terugkijken op degene die jou wat aangedaan heeft, want alles in het leven ervaar je om ermee verder te leven en niet om erbij stil te staan. Het komt nu eenmaal vaker in gezinnen voor dat er ruzie is. Waar meer personen bij elkaar zijn, zijn ook verschillende gevoelens en die dienen allemaal gerespecteerd te worden, ook die van jou. Dat mag je eisen, maar nogmaals je moet er niet mee leven. Dat moet je met vandaag doen.
De trap
Ik ben een meisje van vijftien jaar en ik heb sinds mijn moeder in 1977 is overleden, vier of vijf keer in een half jaar dezelfde droom gehad. Eerst krijg ik een tintelend gevoel over mijn lichaam wat ik van mij af wil schudden, maar wat niet lukt. Meestal hoor ik daarbij mezelf huilen en hoor ik ook gezang op de achtergrond. Dan begint alles te draaien en wordt alles zwart-wit. Ik krijg dan allerlei schilderijen te zien die meestal erg druk zijn. Na een tijdje zie ik dan alleen nog een bloem staan. Als ik de schilderijen heb gezien, ga ik gehaktballen draaien. Wanneer ik ze gedraaid heb, voel ik h~tzelfde getintel weer over mijn hele lichaam en lig ik stijf in mijn bed. Ik kan mijzelf niet omdraaien, omdat ik in mijn kussen word gedrukt.
Dan val ik, of beter gezegd dan vlieg ik van de trap, maar voor die trap hangt een antieke deur met een glasplaat waar ik niet doorheen kom. Na enige ogenblikken val ik neer op bed en word
ik met een ruk wakker. De trap in mijn droom heeft echt bestaan. Hij stond vroeger in ons huis en is na de verbouwing niet meer geplaatst. Toch blijven die deur en trap in mijn droom bestaan. Heeft het iets met mijn moeder te maken? Zou het soms een waarschuwing zijn?
(Anoushka H. uit S.)
Het tintelende gevoel dat je hebt en het gevoel dat je het van je af wilt gooien, is het begin van een uittreding. Je geestelijke ik komt los van het lichamelijke zijn en dat lukt niet helemaal bij jou, omdat je er misschien nog niet klaar voor bent. Daar wijzen ook de drukke schilderijen op. Er is nog te veel in het onderbewustzijn van vroeger niet verwerkt om los te kunnen komen van vandaag. Je zou kunnen zeggen dat er nog een stuk krantepapier tussen zit dat nog gelezen moet worden en dat daarna weer opnieuw ergens voor gebruikt gaat worden. Het gaat dan een nieuw leven leiden. En daar ben jij nu ook mee bezig. Des te duidelijker wordt het allemaal door de trap in jouw ervaringen die er vroeger was toen je moeder nog leefde. Daarmee geef je zelf eigenlijk al aan dat het verleden en het verdriet vanuit het verleden nog niet geheel verwerkt zijn. Het heeft niets met een waarschuwing of iets anders te maken. Het is best heel positief en je kunt er eigenlijk heel blij mee zijn. Als je op zo'n manier de dingen verwerkt zoals jij nu doet, wordt de weg vrijgemaakt voor later. Dan zul je met open vizier kunnen beginnen aan een eigen leven en een fijn beroep. Je moeder heeft de bloem die dat symboliseert al voor je klaarstaan. Zoals zij kon helpen en voor anderen klaar stond, geldt dat ook voor jou en van mij krijgt je alvast een hele bos bloemen.
Een droom in een droom
Sinds ongeveer een jaar krijg ik minstens eenmaal per maand steeds dezelfde droom. Ik droom dat ik droom. Ik ben gewoon in mijn kamer en weet dat ik droom, dus ik probeer dan steeds om wakker te worden. Maar dat lukt me pas na twee of drie pogingen. In deze dromen ben ik altijd blind en kan ik ook niet praten of roepen. Er komt ook steeds iemand achter me staan die me naar achteren trekt. (Ans v. R. uit A.)
Lieve Ans, jouw droom is helemaal geen droom. Jouw droom heeft te maken met de emotionele periode waar je nu in zit. Je voelt je niet gelukkig, hopeloos verward. Je twijfelt aan je vrienden en kennissen. Maar toch is dat niet helemaal hun schuld. Je bent er zelf in ieder geval voor de helft debet aan. Want, je wordt aangevallen, je hebt geen verweer en wat doe je? In plaats van op een goede manier terugslaan, trek je je terug en wel naar de veilige periode
toen je nog bij je moeder in de baarmoeder zat, naar dat veilige plekje waar menigeen nog aan terugdenkt ten tijde van verdriet of angst, bewust of onbewust. Denk maar na. Je wordt van achteren benaderd en zij probeert je naar achter te trekken. Als je nog in de baarmoeder bent, kun je inderdaad nog niet zien en ook nog niet praten en roepen. Dat is dus jouw droom. Je weet dat de aura van een foetus ook waarneemt wat er buiten de baarmoeder gebeurt, vandaar dit meer dimensionale gevoel. Toch is deze droom heel gunstig, want je bent nu de emoties aan het verwerken die je kort na de geboorte kreeg en ook het gevoel dat je eigenlijk niet geboren wilde worden. Je wilde er eigenlijk niet uit. Je wilde o zo graag op de plek blijven waar het veilig en wann was. Dit nu ben je het laatste jaar aan het verwerken geweest. Voor mij betekent dat dat je eindelijk afstand aan het nemen bent van je jeugd en dat dit de laatste groeistuip naar volwassen worden is.
Geestelijk opsluiten
Ik heb vaak angstige dromen. Ik word dan wakker met hevige hartkloppingen zoals nu ook weer. Ik ben rond één uur in slaap gevallen. Nu, om twee uur, ben ik al weer klaarwakker. Ik droomde dat ik lag te slapen toen er plotseling iets zwaars op mijn bed terugkwam. Eerst begon ik te gillen zo hard ik kon, maar dat had totaal geen effect. Er kwam namelijk geen geluid uit mijn keel. Toen heb ik met me zo min mogelijk te verroeren (ik wilde niet laten blijken dat ik wakker was geworden) dat iets vastgegrepen om er dan desnoods maar in te bijten. Op dat moment kwam ik erachter dat het mijn dochter was die op mijn bed was gevallen (of gegooid). Op het moment dat zij merkte dat ik wakker was, deed zij allerlei pogingen om zich voor mij te verbergen. Eerst deed ze haar handen voor mijn ogen, toen trok ze het dekbed over mijn hoofd. Omdat ik mij daar fel tegen verzette, kwamen we beiden op de grond terecht. Ik wilde het licht aandoen, maar de lamp bij het bed deed het niet. Ik probeerde een andere lamp, maar ook die deed het opeens niet meer. Toen zei mijn dochter dat er dan iemand in de kelder moest zijn, omdat daar de lichtkast zit. Wij vluchtten toen samen via de tuintrap naar de buren naast ons, schreeuwend om hulp. Toen we halverwege waren, hoorden we gerommel in de kelder. Iemand probeerde daar uit te komen wat ook lukte. Hij kwam met veel geschreeuw achter ons aan. Gelukkig hadden de buren ons inmiddels gehoord en de deur voor ons opengezet. Tot mijn verbazing moesten we eerst nog een aantal trappen op wat ik heel vreemd vond, want mijn buren wonen beneden. Mijn dochter liep voorop. Toen ze boven was, riep ze naar mij: 'Mama, kom gauw, ga gauw naar binnen.' Toen ik
eindelijk binnen was en de deur achter mij dicht had gegooid, ontdekte ik dat mijn dochter niet binnen was. Waarom zij er niet was, zal ik waarschijnlijk nooit te weten komen, want toen werd ik wakker. (Mw. J.B. uit R.)
Jouw dromen komen voort uit het verleden. Het is een verwerking van gebeurtenissen die zich in het gezin hebben afgespeeld. Het gezin is uit elkaar geslagen. Er is agressiviteit geweest. Je hebt de neiging om je geestelijk op te sluiten en achterdochtig te zijn jegens andere mensen. Als je dat blijft volhouden, zullen de dromen nog erger worden. Je zult je geestelijke vrijheid moeten hervinden met hulp van vrienden. Ik zie een vrij gezette vrouw bij je met krullend haar. Daar hoort de naam Anneke bij en Wil of Willy. Zij is een wijze vrouw waar je veel mee moet praten en die je zeer goed van advies kan dienen. Je moet het huis waarin je woont, aanpassen aan de nieuwe omstandigheden waarin je wilt leven. Dus wees een beetje actief en laat de boel niet verpieteren. De problemen van vroeger hebben veel met alcohol te maken gehad. Vermijd dus nu relaties die te veel drinken. U bent erg sterk met uw dochter bezig. Zij heeft het erg moeilijk en is heel vaak verdrietig. U zult haar helpen deze situatie te ontvluchten. Dat komt ook in de droom naar voren. Ook al vindt u het erg moeilijk, ga toch de confrontatie met haar niet uit de weg. Zij heeft u niet alleen nodig als moeder, maar later ook als vriendin. Ik weet dat zij nu alles van één kant bekijkt. Maar dat is slechts tijdelijk. Zij komt ook tot de jaren van begrip en inzicht en zal dan pas begrijpen wat er vroeger precies gebeurd is. Wees niet hard en verbitterd en zet uw achterdocht af en toe aan de kant: Er zijn echt wel mensen die het goed met u menen als u zich maar durft open te stellen voor hen en zodoende ook wat kunt betekenen voor die ander.
Grijze muisjes
Ik heb in Z. in een bejaardentehuis gewerkt. Ik was negentien, toen ik begon en 27 toen ik ontslagen werd wegens werkweigering. Geregeld droom ik over dat tehuis. Ik ben er nu zo'n
veertien jaar vandaan. Ik droom dan dat ik daar nog wat spulletjes vergeten heb. Ik kom er terug om er één dag te werken. In die droom open ik de linnenkast waar nog een oudbakken koekje in ligt. Ik open de deur en zie er heel wat kleine, grijze muisjes lopen. Ik griezel. Ik loop een andere kamer in waar een vrouw op bed ligt te rusten in een zwart broekpak met grijze strepen. Ik zeg: '0, neem mij niet kwalijk.' Ik loop naar een andere kamer. In de droom word
ik dan wat chaotisch: dit doen, dat doen, hierheen, daarheen. Dan word ik wakker. (Mw. A.K. uit H.)
Anneke, jouw droom is eigenlijk heel simpel te verklaren. Er was een periode in je leven dat je veel energie gaf aan andere mensen. Daar was je toen gelukkig mee. Je voelde je nuttig en daardoor zelfverzekerd. Nu voel je je de laatste tijd onrustig. Je weet eigenlijk niet wat je moet doen. Je bent onzeker geworden. Je zou best wel weer voor andere mensen wat willen betekenen en dan komen ook de dromen die te maken hebben met een periode waarin je nog actief
en blij was, ook al leek het daar toen niet altijd op. Maar jouw dromen bewijzen dat het toch zo was. Je kunt echter niet terug in de tijd in dit leven. Je moet vooruit. Je moet nu zelf koekjes bakken, symbolische koekjes, die je aan mensen geeft die ervan kunnen eten en er geestelijk wat aan hebben. Dan worden ze niet oudbakken en zullen de kleine grijze muisjes tevergeefs in de linnenkast zoeken naar oudbakken koekjes. De koekjes betekenen iets
lichamelijks. Denk maar aan de symboliek in de katholieke kerk bij de hostie en de woorden: dit is mijn lichaam, dit is mijn bloed. Nu ben je nog de kamer uitgelopen waar de vrouw lag te
rusten in het zwarte broekpak met grijze strepen. In je droom zei je nog: neem mij niet kwalijk, en liep je weg. Die vrouw is er nu echt in je eigen leven. Ik denk dat je wel weet wie ik bedoel. Zij draagt nu geen zwart broekpak met grijze strepen, want dat is alleen maar een symbool dat zij het donker en somber inziet en hulp nodig heeft van jou. De volgende keer dat je weer in de kamer komt, zul je niet meer zeggen: neem mij niet kwalijk, en daarna doorlopen. Nee, je zult blijven staan en aan haar vragen: mevrouw, wat kan ik voor u doen.
Halve mensen
Na lang aarzelen heb ik besloten je nu toch te schrijven. Het gaat over een droom die ik laatst had en niet vergeten kan. Meestal herinner ik me niet wat ik droom, maar deze nacht kon ik niet slapen, wat heel ongewoon voor mij is, en toen ik tegen de ochtend eindelijk wegzakte, droomde ik het volgende. Ik was aan het wandelen. Ik voelde me heel prettig. Het was zonnig en ik liep een soort park in. In de verte zag ik twee mensen lopen. Ze liepen nogal vreemd. Toen ik dichterbij kwam, bleken ze doormidden gesneden te zijn. Ik keek om me heen en zag overal soortgelijke mensen vandaan komen en het eerst lege park was al snel overvol. Ik voelde me bedreigd, maar niet bang. Ik gooide een appel die ik aan het eten was weg. De mensen wierpen zich erop. De weg uit het park was door drommen halve en gekweste mensen versperd. Ze zeiden dat ik er nooit meer uit zou komen en net zoals zij zou worden. Ik draaide me om en zag een vijver waar aan de rand een paar kinderen speelden. Ik besloot daarheen te lopen om zwemmend te ontsnappen. Bij het water gekomen bleek bij deze kinderen boven- en onderlichaam gescheiden te zijn. Opeens stonden er heel veel, wel drie rijen dik. Toen besloot ik wakker te worden. Tijdens het dromen wist ik namelijk dat ik slechts droomde en daardoor was ik niet echt bang geweest, slechts onrustig. Een tijd voor deze droom had ik ook een vreemde droom. Ik liep langs het schoolplein van mijn vroegere lagere school. Er werd een soort dierenproject gehouden. Alle kinderen zaten met levende dieren uit de dierentuin zoals leeuwen, zeehonden, bevers, panters enz. Het was heel leuk en ik voelde me heel vrolijk. Toen ik verder liep, kwam ik langs krokodillen en één daarvan begon heel grote straattegels in zijn bek te nemen en begon uit te breken. Ik wilde rennen, maar andere voorbijgangers wilden dat ook. Ze waren bang dat ik harder zou lopen en hielden me vast aan mijn kleding zodat ik niet sneller kon gaan. Toen werd ik wakker. (Mw. A.W.H. uit Z.)
Vooral het laatste deel van je tweede droom geeft veel van de betekenis aan van die droom. Het zijn namelijk niet de mensen die je vast willen houden, maar de gebeurtenissen met mensen van vroeger. Deze droom geeft aan dat je heel belangrijke ervaringen in je jeugd niet verwerkt hebt. Veel mensen onderschatten het belang van ervaringen en gebeurtenissen uit de jeugd. Zij zijn wel degelijk heel belangrijk. Vooral de dieren in je droom geven een heleboel aan. Zij
wijzen naar het dierlijke in de mensen, de instincten die je de ene keer moet beheersen en de andere keer moet laten gaan. Zij moeten in balans zijn. Jouw dromen geven duidelijk aan dat ze dat bij jou niet zijn. Je zit nog steeds in de sprookjeswereld van vroeger. De kinderen zitten met levende dieren waaronder de meest gevaarlijke. Ze kennen het gevaar van het leven nog niet, maar moeten dat door ondervinding leren en er zo mee leren omgaan. De meeste kinderen uit jouw jeugd hebben dat ook wel geleerd, maar het accepteren ervan is vaak zo moeilijk. De krokodil die de grote straattegels in zijn bek neemt, staat als symbool voor de stadsjungle, de keien van de stad, de stad waar je je kunt verbergen, maar ook de stad waar je aangevallen kunt worden. Als je nu maar weet op welke tegels je moet lopen om in veiligheid te kunnen komen, dan
is het niet zo'n probleem. Maar de tegels waar je op loopt, zijn gebroken en dan wordt het wel wat moeilijker. Daarmee kom ik aan de kern van jouw probleem die ik moet zoeken in traumatische ervaringen met het seksuele en vooral met de angst ervoor. Ik denk dat je door ervaringen
van vroeger behoorlijk angstig bent geworden en geremd bent geraakt om vrij om te kunnen gaan met je seksuele gevoelens. De symboliek van je eerste droom geeft dit ook weer. Al die gespleten mensen geven twee werelden aan: de geestelijke en de lichamelijke. Zij vormen niet één geheel. Zij zijn allemaal kopieën van dat wat injou leeft. En vooral de kinderen die echt door midden zijn met onderlijf los van hun bovenlijf zijn er nogmaals een bevestiging van dat dit vooral seksuele trauma's zijn die in je jeugd zijn ontstaan. Kon je hier maar eens open en eerlijk met je moeder over praten, vooral ook over haar gevoelens op dat gebied. Dan zou je horen en voelen dat zulke gevoelens en frustraties wel degelijk overdrachtelijk zijn. Praat over dit antwoord met je man en hopelijk later ook met je moeder, want ik wens jou een leven toe dat vrij is van remmingen die jullie geluk zouden kunnen verstoren. Tot slot. Ik voel nekklachten bij jou. Ga ermee naar een manueel therapeut. De spanningen op je galblaas worden
voornamelijk veroorzaakt door genoemd trauma.
Kasteelvogeltje
In mijn droom zat ik met een aantal mensen (waaronder mijn vader) op een soort dakterras van een hoog gebouw. Het leek op een kasteel. Op dat terras zaten we te eten. Op een muurtje vlak voor me zat een vogeltje. Het was ongeveer zo groot als een kleine duif, had een rood snaveltje en een heel mooi, lichtblauw kleed. Het begon te fluiten, niet zoals een vogeltje normaal fluit, maar een echt menselijk melodietje met aan het eind een grappig uithaaltje omhoog. Het herhaalde het nog eens, precies hetzelfde wijsje alsof het iets wilde zeggen. Er kletste iemand doorheen. Ik maande die persoon tot stilte en zei dat het vogeltje wat te zeggen had. Iedereen lette toen op het beestje. Het begon weer te fluiten en nu ook met de vleugels te bewegen. Het maakte ronde zwaaibewegingen en sloeg de vleugeltoppen tegen elkaar. Even later was het vogeltje verdwenen en was het veranderd in een jonge vrouw. Ze lag op de muur aan de rand van het dakterras. De muur was meters hoog en liep schuin naar beneden naar de binnenplaats. De vrouw was slank, had een gebruinde huid en donker haar. Plotseling wist ik wat het vogeltje me wilde zeggen: het was gewond geraakt door een kogel of zoiets. Aan de huid van de linkerschouder van de vrouw was namelijk nog te zien dat ze daar gewond geweest was. Toen leek de vrouw ineens naar beneden te vallen. Ze probeerde zich nog vast te grijpen aan de muur. Ik wilde haar helpen en tegenhouden, maar ze viel toch. Ik keek eerst verschrikt naar beneden en dacht toen: laat die vrouw maar vallen. Ze zal zich niet bezeren, want ze valt maar zes eeuwen diep. Daarna werd ik wakker. (Petra K. uit N.)
Men zegt wel eens dat het gezin de burcht moet zijn waar een kind volledig bescherming in heeft. Als men dan bang of verdrietig is, kan men zich er veilig in terugtrekken. In die burcht voel je je dan veilig en vanuit die harmonie kunnen alle talenten die je hebt volledig tot groei en bloei komen. Dan kun je dat vogeltje zijn dat vrolijk en vrij durft te zingen zonder dat iemand het stoort. Maar dit vogeltje had wat te zeggen (dit vogeltje ben je dus zelf), maar niemand luisterde. Er werd doorheen gepraat. Dat praten verwondde het vogeltje in het hart en dit symbool kwam letterlijk tot uitdrukking in je droom. De persoon die jou het meest verwondde, was je vader. Daarom was die ook bij je op het dakterras. Dat jullie alle twee hoog
zaten, betekent dat jullie zonder het van elkaar te weten 's nachts geestelijk met elkaar in contact staan om zodoende dingen die onuitgesproken zijn - geremd of vroeger gestopt - alsnog samen te verwerken. Door deze droom zou je wat zachter over je vader moeten gaan denken. Hij kan er ook niets aan doen. Zo is hij nu eenmaal opgevoed. Dit kun je nu des te beter begrijpen
door het gevoel van eeuwigheid dat je even hebt gehad, een gevoel dat zes eeuwen in tijd en ruimte slechts één dag of nacht, wat je maar verkiest, zijn geweest. En als je zo'n stukje tijdloosheid hebt gevoeld, kun je wat zachter denken over mensen en hun gedragingen. Dat kun jij nu ook doen, want je kunt niet in die burcht die het gezin vormt, blijven hangen. Je moet je eigen geestelijke burcht creëren waar andere mensen zich weer veilig kunnen voelen. Daarom had je deze droom. Je hebt ook al gezien dat de wonden van deze vrouw voor het grootste deel al genezen waren. Dat is jouw eigen verwerking. De kleuren van de vogel zijn de kleuren van je
eigen aura en die is heel mooi. De kleuren, zoals je ze beschrijft, horen bij iemand die andere mensen kan helpen. Dus blijf niet langer vastzitten aan het verleden, want deze ervaring moest je hebben om in het heden dat te kunnen zijn wat je nu bent. Dat fluiten in je droom betekent je eigen melodietje, je eigen ideeën, je eigen gevoelens hebben over dingen en ook vasthouden. Je weet wat je wilt en ook al praten de mensen negatief, je zingt er dwars doorheen, je eigen mooie harmonieuze melodie. Houd dat zo, want als een vogeltje niet meer zingt, is hij ziek en dat ben je nog lang niet.
Moorddroom
Ik heb een zeer onaangename, schokkende droom gehad die zich in een periode van ongeveer vijftien jaar al vier maal heeft voorgedaan. Steeds verloopt die droom 'een stapje verder' naar de ontknoping... en hoewel die vierde droom al weer zo'n twee jaar geleden is, vrees ik toch een vijfde vervolg. Ongeveer vijftien jaar geleden werd ik in een droom geconfronteerd met het feit dat iemand die ik vroeger vermoord zou hebben, verstopt had achter de muur van een kast. De identiteit van het lijk kwam niet aan bod, ik weet niet wie het slachtoffer is. In die droom was slechts grote angst dat die onopgeloste misdaad van vroeger toch uit zou komen. Ik werd dan ook wakker met een beklemmende angst. Een paar jaar later kwam deze droom voor de tweede keer. Ik was ditmaal in een voor mij onbekend huis waarin zich die bewuste kast bevond. Dezelfde angst voor ontdekking maakte zich weer van mij meester. Ik kon nog vluchten voor er in dat huis
aangebeld werd. Ook deze droom verbijsterde mij, omdat ik van nature bij wijze van spreken nog geen torretje doodtrap. En weer een paar jaar later kwam de derde droom. Opnieuw dat onbekende huis met die kast. Alles zag ik weer duidelijk terug, de schok als het ware dat ik mij opnieuw in de afschuwelijke angstsituatie bevond. In die droom herinnerde ik mij de vorige dromen. Er werd weer aangebeld. En ik hoorde nog het hollen van voetstappen de trap op... Ik kon weer bijtijds vluchten. Ongeveer twee jaar geleden kwamen voor de vierde keer de angsten weer. Ditmaal was het gesitueerd in mijn huidige flat, dus niet meer in die mij onbekende woning. In die droom voelde ik me aanvankelijk gerust. Ik was immers verhuisd en dus veilig. Precies op het moment dat ik wakker werd, zag ik vanuit een hoek van de kamer een figuur komen die zich hard rennend op mij wilde storten. Toch gegrepen. Gelukkig werd ik meteen wakker, al was ik wel ontzettend geschrokken. Deze dromen hebben zo'n diepe indruk gemaakt dat ze in de loop der jaren tot in de finesses duidelijk zijn gebleven. Ik voel als het ware dat er nog een vervolg komt op die vier dromen. En daar ben ik niet zo gelukkig mee, want in deze dromen ben ik dus een moordenaar. Zo langzamerhand begin ik me af te vragen of dit mogelijk iets uit een vorig leven zou kunnen zijn. Want in dit leven past het niet. (Mw. G.J.H.G. uit U.)
Zoals u zelf al aanvoelt, moet ik ook tot de conclusie komen dat het een reïncarnatiedroom is. U vertelt zelf al dat het ongeveer vijftien jaar geleden is dat deze dromenserie begon. Dat u niet eerder over een vorige incarnatie gedroomd hebt dan pas vijftien jaar geleden, is een vaker voorkomend verschijnsel. Herinneringen aan en dromen over vorige incarnaties komen dan pas naar boven als er een inductor is, een ongeveer gelijke gebeurtenis in emotionele zin in dit leven. Als u nadenkt zult u zich herinneren dat u een dergelijke gebeurtenis hebt gelezen in de krant. Dit was de inductor om u uit uw onderbewustzijn een parallelle situatie te doen herbeleven in uw dromen. U bent een mens die veel voor anderen doet, altijd klaar staat om iemand te helpen. U was het zonnetje in huis, vrolijk en zingend. Mede ook omdat deze herinneringen aan een vorig leven pas vijftien jaar geleden begonnen zijn, is dit samen het bewijs dat u zelf niet de moordenaar bent maar het tegenovergestelde: het slachtoffer. U was zo verbaasd in die vorige incarnatie dat iemand u geweld aandeed dat u de angst van de moordenaar volgde en daarmee een stukje van de moordenaar werd zoals het wel vaker gebeurt. De gedachte aan het slachtoffer achtervolgt de moordenaar. Zoiets kan in de geest ook plaatsvinden. Om een simpel voorbeeld te geven: als je iemand iets aandoet, kan het je geestelijk dag en nacht dwars zitten tot het moment dat je het uitgepraat hebt. Als zo iemand dan plotseling zou sterven, heb je het gevoel het niet meer goed te kunnen maken. Maar dat is onzin, want alleen al de gedachte aan iemand doet de boodschap overkomen. U was dus in de vorige incarnatie het slachtoffer en de
moordenaar kon niet van u loskomen, omdat hij dacht het niet meer goed te kunnen maken en zo werd u ook een stukje van de moordenaar. Zeg tegen uzelf voordat u gaat slapen: als ik droom, wil ik ook in mijn slaap weten dat ik droom. Dan is het net of ik naar een film kijk waar ik wel een emotie van kan meevoelen, maar ik speel die rol zelf niet. Zo helpt u alsnog uw vroegere moordenaar door vergeving te schenken, al is dat in tijd en ruimte allang gebeurt, want zo'n geest bent u wel.
Pan met heet water
Ik heb twee oudere broers en één zus. Ik heb van jongaf aan al een sterke band met de oudste broer. Nu heb ik al tweemaal gedroomd dat hij overleden was. Ze gingen hem begraven. Het vreemde was dat hij tegen mij praatte en iets zei van 'alles is goed, heb maar geen verdriet'. Ik praatte ook terug. Het was allemaal heel kalm en rustig. Mijn andere broer heb ik één keer begraven. Hij lag naakt dood op tafel. Ik stond samen met zijn vriendin bij hem en ook hij
praatte op dezelfde manier als de oudste tegen me. Zijn vriendin hoorde hem niet. Heel eng vond ik het feit dat ik hem moest Wassen. Hij krom ineen tot popgrootte en ik heb hem toen aan zijn haren op en neer gehaald in een pan met gloeiend heet water. Hij noch mijn handen waren verbrand. Daarna kreeg hij zijn normale lengte weer. Beide dromen lieten in mij een heel mooi en rustig gevoel achter, terwijl ik het eigenlijk heel eng vond. (Mw. M.F. uit S.)
Stervensdromen hoeven niets te maken te hebben met echt doodgaan van iemand, maar kunnen ook een periode in je leven afsluiten of openen. Jouw droom is een dubbelgebeuren. Je droom over je oudste broer was iets minder hevig dan die over je tweede broer. Dat komt, omdat de problemen met je oudste broer kleiner zijn geweest dan met je jongere broer. En die problemen of ruzies zijn de sleutel van zo'n droom. Iemand heeft je iets aangedaan en dat deel van degene die jou dat aangedaan heeft, zou je wel dood willen hebben en dan droom je dat hij echt doodgaat, want dat kleine deel hoort ook bij die hele persoon. Daarom is het in je droom de hele persoon. Het zou beter zijn met alle twee, vooral met je jongere broer, eens duidelijk te praten over alle dingen die je vroeger als negatief hebt ervaren, zodat je ook voor hen duidelijk wordt: niet meer het zusje van vroeger, maar de volwassen mens van nu. Jouw droom is ook weer een voorspelling, want de naaktheid van je broer in de tweede droom bewijst dat jullie in de toekomst heel erg open met elkaar zullen omgaan, naakt tegen elkaar zullen zijn, totaal eerlijk zonder iets om je heen om je te beschermen, puur echt menselijk contact, een echt menselijk gesprek. Hij zal tegen die tijd zeker naar jou toekomen als hij in zijn crisistijd is beland. Dan zul je hem helpen zich schoon te wassen, zoveel met hem te praten dat hij wat hij heeft meegemaakt, kan verwerken. Je weet dat je met heet water bacteriën kunt doden, in dit geval geestelijke bacteriën, dingen die aan je knagen en die je niet van je af kunt zetten. Daarmee zul je je jongste broer helpen.
Smal steegje
Mijn man is tweeënhalf jaar geleden op 36-jarige leeftijd doodgereden. Over hem heb ik al een paar keer gedroomd. Ik droomde dat ik in een bos liep. Opeens hoorde ik achter mij een vreselijk geschreeuw als van een mens in nood. Ik keek om en zag een gat in de grond. Ik dacht: dat is vast mijn man. Een week later droomde ik weer over hem. Ik zat gehurkt in een klein, smal steegje en huilde tranen met tuiten. Het steegje werd verlicht door een klein lampje. Plotseling viel er een lange schaduw over mij heen (mijn man was nogal lang). Ik keek op en daar stond hij. Ik riep huilend: 'Zie je wel, ze hebben allemaal gelogen. Je bent niet dood'. Toen werd ik snikkend wakker. Nog één ding. Als ik mijn man voor mijn geest haal, mankeert
hij altijd wat aan zijn ogen. Dat vind ik zo gek! (Mw. D.J. uit R.)
De schreeuw die je hoort, is te vergelijken met de eerste schreeuw die een baby geeft als hij geboren wordt. Als je op zo'n manier moet sterven als je man gestorven is, kun je het je voorstellen dat je met net zo'n schreeuw naar de andere kant teruggaat. Ik voel zelf de klap een beetje waar het mee gebeurd is en voel dan meteen mijn hoofd. Dat hij altijd iets aan zijn ogen mankeert als je hem ziet, is natuurlijk zeer duidelijk bij zo'n hersenbeschadiging die hij
opgelopen heeft en die hij nu geestelijk nog niet geheel verwerkt heeft. Hij is nog niet geheel ziende aan de andere kant. Dat komt heel vaak voor bij mensen die plotseling sterven. Bij hen duurt het vaak langer om zich bewust te worden van de nieuwe omgeving waar ze zijn. En nu de twee andere symbolen uit jouw droom. Dat gat in de grond en dat smalle steegje. Door de shock die je van het gebeurde opgelopen hebt, ben je geïsoleerd geraakt van je omgeving. Het is alsof je de mensen allemaal wel waarneemt, maar je kunt ze niet echt aanraken. Jouw gevoel naar menselijke warmte is tijdelijk afgebroken. Dat is heel normaal. Daardoor heb je nu tijd en ruimte om de dood van je man te verwerken. Niemand kan bij jou in dat gat in de grond of in dat smalle steegje komen. Je kunt er helemaal alleen zijn en mag echt verdriet hebben. Wat mensen soms maar lastig vinden, mag je in dat steegje wel. Dat jouw man zich toch bewust aan het worden is van zijn overgang, bewijst dat hij bij jou is. Dat kleine lampje is al het begin van zijn grote bewustwordingslicht. Zijn schaduw zal jou nog lang beschermen, want voorlopig kun je
nog geen felle zon verdragen aan je ogen, symbolisch dan. Waar je nu tijdelijk in zit, is een soort geestelijke recoverkamer. Pas als de narcose uitgewerkt is, ga je weer naar de zaal, maar het zal nog lange tijd duren voordat de operatiewond geheeld is en je weer voor jezelf kunt zorgen. De wond zal helen, maar het litteken blijft. Dat moet je ook je naaste omgeving laten weten. Zij die het wel begrijpen, zijn je vrienden, maar ik denk dat er maar weinig overblijven. Wees op die dan ook maar zeer zuinig. Want er zijn maar weinig mensen die ooit door zo'n smal steegje zijn gegaan en er begrip voor overhouden. De meesten vliegen er met angst doorheen en leren daardoor nooit hun eigen diepere ik kennen.
Stervensdromen
Ik ben een vrouw van 63 jaar, leef al tien jaar alleen, ben erg zelfstandig en voel mij soms nog achttien jaar, dus daar ligt het allemaal niet aan. Ik ga ook goed met mijn vier getrouwde kinderen om, ook met mijn aangetrouwde kinderen en heb schatten van kleinkinderen, dus veel moeilijkheden heb ik niet. Waar het om gaat is, dat ik het laatste halfjaar heel raar droom, niet elke nacht maar wel vaak. Zelfs zag ik een keer mezelf dood
liggen. Er komen heel veel mensen in mijn dromen voor. Graag eerlijk antwoorden, want ik kan wel tegen een stootje. (Mw. A. v. W. uit Z.)
In veel gevallen hebben dromen over je eigen sterven niets te maken met het feit dat je binnenkort zelf moet gaat. Het is zelfs het tegenovergestelde in uw geval. Ik denk dat u heel oud wordt, juist omdat u zich geestelijk af en toe nog achttien jaar voelt. Uw geest is dus nog zeer flexibel en tot allerlei vernieuwingen in staat. Ik moet uw droom betrekken op drie andere mensen die tussen nu en zeven jaar geleden zijn overgegaan: twee mannelijke personen en één vrouwelijke. Zoals zo vaak gebeurt als iemand sterft, moet je dat ook voor jezelf verwerken
en het gekke is dat je dat altijd betrekt op jezelf. Een ander heeft pijn, jij voelt het ook. Een ander heeft verdriet, jij voelt het ook. Een ander sterft en dat betrek je ook op jezelf,
zeker in dromen. Deze verwerkingsfase kan soms lang uitblijven en ook in uw geval te maken hebben met de volgorde waarin de drie genoemde personen zijn overleden. Er was geen tijd om stuk voor stuk dit afscheid te verwerken. Dus doet u dat nu pas en wel in één keer. Dat is alleen maar gunstig, dan bent u er ook na een bepaalde periode weer helemaal doorheen. Dat die dromen voor u hard aankomen, is begrijpelijk omdat u zelf nogal een vrolijke Frans bent en bij dat soort Fransjes is het verschil tussen blijdschap en verdriet veel sterker voelbaar. Het is hetzelfde als bij kinderen en daar hoort u ook het sterkste bij. Kijk naar en speel maar veel met uw kleinkinderen. Dat is de beste manier om zelf jong te blijven.
Suïcide
Ik ben een man van 31 jaar, drie jaar gescheiden. Mijn twee kinderen ben ik kwijtgeraakt na een langdurig gerechtelijk gevecht. Ik heb twee keer zelfmoord willen plegen, maar dat mislukte.
Sinds maart 1981 heb ik nachtmerries. Ik word angstig wakker. Ik trek altijd aan het kortste eind. Ik droom altijd dat ik de verliezer ben en het loopt altijd zo slecht af dat ik óf in elkaar geslagen word óf sterf óf mijn kinderen overkomt iets, maar het is altijd eng. Is dat mijn straf, omdat ik gevochten heb voor mijn kinderen en verloren heb? Ik weet het niet. Ik ben daarom ook heel eenzaam en leef teruggetrokken. Ik ben altijd àlleen. Ik heb maar weinig vrienden, omdat ik stug en stil overkom maar wel altijd alles recht op de persoon af zeg. Ze
zeggen dat ik veel te hard ben. Maar ik ben niet hard, maar eerlijk en dat is ook niet goed. Wel? (Dhr. J.D. uit D.)
Op actie komt altijd reactie. Er is een periode in je leven geweest dat je niet meer wilde leven, maar dit was niet helemaal echt, want als je mensen en dingen die je miste wel
zou hebben gehad, was je niet op zo'n idee gekomen. Het was dus niet totaal hopeloos, want je hoopte op een uitweg. Daarom zijn die twee pogingen ook mislukt. De reactie is dan vaak lichamelijk en dat is logisch, want je zegt eerst tegen je lichaam, jouw symbolische huis: stort maar in, breek jezelf maar af en dan wil je ineens toch wel weer leven. Maar je hebt het huis al aan het kraken gebracht en die kleine aardbevinkjes trillen nog een tijdje door. Dus jouw lichaam moet zich herstellen van deze geestelijke klap die je het toediende. Dit is een heel normaal proces. Ieder mens maakt wel eens zoiets mee. Een zogenaamd geestelijk hoogstandje of dieptepunt, het maakt niet uit, heeft altijd een ontregeling van je lichaamsfuncties tot gevolg, korte of langere tijd daarna. Dat je nu teruggetrokken leeft, is voorlopig alleen maar
goed. Neem maar rustig de tijd om je geestelijk en lichamelijk te herstellen. Dit is net zoiets als iemand die een naaste verloren heeft, een soort stervensproces. Alleen, dit heb je jezelf aangedaan, maar het maakt weinig verschil of het een ander betreft of jezelf. Het verwerken van een stervensproces kan één à twee jaar in beslag nemen. Daarna wordt het wat zachter om je heen. Het lijkt dan of die dikke vette mist waar je je doorheen moest worstelen, langzamerhand ijler wordt. Je ziet je horizon weer, je horizon die aangeeft dat er één vloeiende lijn in je leven is, een lijn tussen leven en dood, aarde en hemel, en daar doorheen gelardeerd jouw eigen liefde voor de dingen om je heen via jouw eigen geest, jouw horizon van de hoop.
Vernedering
Ik heb opvallend vaak een droom over het bedrijf waar ik twee jaar geleden gewerkt heb. Ik ben daar weggegaan, omdat ik door de meisjes die daar werkten vernederd werd en er ruzie mee
kreeg. Daar was ik niet tegen opgewassen en dat ben ik nu ook nog niet. Nu droom ik steeds dat ik daar weer terug ben. Omdat veel van mijn dromen uitkomen, ben ik bang dat deze ook uitkomt. Ik wil daar best weer werken, maar nooit meer zoals toen. Dat zou ik niet kunnen opbrengen. (Mw. v.d. B. uit D.)
De kern van waarheid die in je droom zit, is inderdaad van grote waarde voor je. Je bent niet opgewassen tegen vernedering en ruzie en kruipt dan weg in een hoekje. Daarom ga je terug in het verleden naar de plaatsen waar deze ervaringen het sterkst zijn geweest om alsnog - in een droom dan wel te verstaan - opnieuw deze confrontatie aan te gaan in de hoop uiteindelijk als overwinnaar uit de bus te komen. Maar een compromis in dit leven moetje nooit veronachtzamen, want je hebt toen niet gewonnen, je bent gegaan. Dus wees het eens met jezelf dat het een goede leer is voor de volgende keer en accepteer het verlies in het verleden zodat je de volgende keer wel op tijd de mond open kunt doen en de situatie niet weer escaleert. Deze ervaring komt vaak voor bij mensen die nogal dominante ouders, broers of zusters hadden waar je vroeger dus
niet tegen opgewassen was. Je slaat dan later in soortgelijke situaties sneller dicht. Dit noem ik een inductor naar het verleden. De dromen die je dus hebt over je werk, hebben in wezen
niets met het ontstaan van je frustraties te maken, maar wijzen er alleen op dat zij bestaan en dat je ze nog verder terug in het verleden moet zoeken. En zoals ik al zei, zul je ze thuis, in vroeger moeten zoeken. Het positieve en het gemak eraan is, dat je het nu in dromen verwerkt en je je al voorbereidt op komende situaties waar je dan duidelijker en beter tegen opgewassen bent. Ik denk dat je heel blij mag zijn dat je ze hebt, maar ook dat je zelf al een stuk inzicht in deze kern van waarheid hebt. Wees trots op je persoonlijkheid, want je hebt hem om mee te leven en niet om er mee onderdoor te gaan. Koester en aai hem af en toe, want zelfliefde is mensenliefde. Die mens ben jij en je naaste.
Symbolen wijzen de weg